Ως Βιο-Ιατρικός Βελονισμός, ορίζεται ο Βελονισμός που βασίζεται στις αρχές και τους κανόνες της βιο- ιατρικής επιστήμης. Με αφετηρία την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική, και με τη χρήση των σύγχρονων ιατρικών τεχνολογικών διαγνωστικών μέσων, επιτελούνται οι νευροφυσιολογικές δράσεις του βελονισμού.
Ο όρος Βιο – Ιατρική, υπονοεί έμφαση στην ανάπτυξη τεχνολογιών για τη διάγνωση και θεραπεία ασθενειών.
Ο σύγχρονος βελονισμός, ο Βιο – Ιατρικός βελονισμός, βασίζεται σε εργαστηριακές μελέτες, κλινικές δοκιμές και τεχνικές απεικόνισης. Λειτουργεί διεγείροντας τέσσερα φυσιολογικά συστήματα: το νευρικό, το καρδιαγγειακό, το ενδοκρινικό και το ανοσοποιητικό. Αυτή η διέγερση μέσω της τεχνικής του βελονισμού, σκοπό έχει την ενεργοποίηση των φυσικών μηχανισμών επούλωσης του σώματος. Προκαλούνται χημικές αλλαγές, που οφείλονται στην απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στις βελόνες.
Με τις βιοχημικές λειτουργίες που επιτελούνται κατά τον βιο-ιατρικό βελονισμό, πραγματοποιείται απελευθέρωση ενδορφινών και άλλων φυσικών ενώσεων στην κυκλοφορία του αίματος. Έτσι προάγεται η φυσική διαδικασία επούλωσης του σώματος τόσο τοπικά όσο και συστηματικά, μειώνοντας τον πόνο και περιορίζοντας την φλεγμονή. Επίσης, μειώνοντας το άγχος, ανεβάζουν την ψυχολογική διάθεση ρυθμίζοντας την παραγωγή των ορμονών, ενισχύοντας την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το ανθρώπινο σώμα ανταποκρίνεται στον βελονισμό, μέσα από μία διαδικασία που αφορά την διέγερση των νευρώνων, το λεγόμενο ως αντανακλαστικό του άξονα. Με τη χρήση της βελόνας, διεγείρονται δέρμα και μύες με αποτέλεσμα να απελευθερώνονται χημικές ουσίες όπως το CGPR και το ATP. Το CGPR ως αγγειοδιασταλτικό, διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία πλουτίζοντας με την αυξημένη ροή σε οξυγόνο, την περιοχή που έχει υποστεί φλεγμονή. Είναι μία θεραπευτική διαδικασία, με την οποία τροφοδοτούνται οι ιστοί που έχουν υποστεί κάκωση, ώστε να αντιμετωπίζονται δραστικά τα μυοσκελετικά προβλήματα.
Ένα από τα πιο σημαντικά θεραπευτικά αποτελέσματα του βελονισμού, είναι η αναλγησία, η ανακούφιση των ασθενών από τον οξύ και χρόνιο πόνο. Με την διέγερση συγκεκριμένων σημείων στο σώμα (εξαρτάται από την πάθηση και το πρωτόκολλο θεραπείας), στέλνονται νευρικά σήματα στο ραχιαίο τμήμα του νωτιαίου μυελού, μπλοκάροντας έτσι τα συνεχή μηνύματα του πόνου προς τον εγκέφαλο.
Η διαδικασία αυτή της διέγερσης, προκαλεί τα νευρικά κύτταρα να ενεργοποιήσουν τους δικούς τους μηχανισμούς καταστολής του πόνου, χρησιμοποιώντας την ουσία εγκεφαλίνη1, η οποία έχει ως αποστολή να μπλοκάρει την περαιτέρω διέγερση των νεύρων, δηλαδή να κατευνάσει μία περιοχή που έχει υποστεί κάκωση και οι νευρώνες της βρίσκονται σε έντονη διέγερση, στέλνοντας συνεχώς σήματα πόνου.
Επίσης, ένα άλλο μεγάλο θεραπευτικό αποτέλεσμα του βελονισμού, είναι η απελευθέρωση ενδορφινών και ωκυτοκίνης, ορμόνες πολύ σημαντικές για την ψυχοσωματική χαλάρωση των ασθενών. Μέσω της διέγερσης των νεύρων που εξαπλώνεται στο νωτιαίο μυελό και στον εγκέφαλο, παρατηρείται μεγάλη επίδραση σε πολλά τμήματα του εγκεφάλου όπως του μεταιχμιακού συστήματος (συναισθηματικού κέντρου στον εγκέφαλο), προκαλώντας την έκκριση ορμονών της ευτυχίας (αδρενοκορτικοτρόπος ορμόνη, ενδορφίνες, ωκυτοκίνη, σεροτονίνη3 και νορεπινεφρίνη). Πολύ σημαντική διεργασία, η οποία βοηθά στην καταπολέμηση του άγχους, του στρες, καθώς και στην κατάθλιψη.
Η παρούσα εργασία, καταγράφει από ανασκόπηση βιβλιογραφίας, νέα επιστημονικά δεδομένα για την αποτελεσματικότητα του σύγχρονου Βιο-Ιατρικού Βελονισμού, καθώς και τα αποτελέσματα έρευνας που διεξάγει σε αθλητές και αθλήτριες ατομικών και ομαδικών αθλημάτων σε Πανελλήνια Κλίμακα, για τη συχνότητα χρήσης του βελονισμού, ως μέσο θεραπείας στις μυοσκελετικές τους κακώσεις.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Kirkendall, D.T., W.E. Prentice, and W.E. Garrett, 2001.Rehabilitation of muscle injuries. In Rehabilitation of sports injuries: Current concepts, edited by G. Puddu, A.Giombini, and A. Selvanetti. Berlin: Springer.
Καράβης Γ. Μιλτιάδης. Βιο-ιατρικός βελονισμός. Μηχανισμοί Δράσης και Θεραπευτικές Αρχές του Βελονισμού και του Ηλεκτροβελονισμού. Εκδόσεις dKS. Αθήνα, 2011.
James, C.B., and T.L. Uhl.2001. A review of articular cartilage pathology and the use of glucosamine sulfate. Journal of Athletic Training 39(4): 413-19.
Prentice, W. 2003. Therapeutic modalities in sports medicine and athletic training. New York: McGraw-Hill.